1. Viết prompt càng gọn càng tốt
Mở đầu – Khi "viết nhiều" không đồng nghĩa với "ra kết quả tốt"
Một trong những sai lầm phổ biến nhất khi bắt đầu học cách viết prompt là: nghĩ rằng càng viết dài, AI càng hiểu mình hơn. Nhiều người cố gắng nhồi thật nhiều chi tiết, quy tắc, thậm chí cả lời “hăm dọa” kiểu:
“Nếu bạn trả lời sai, tôi sẽ đánh giá thấp năng lực của bạn.”
Kết quả? AI… rối tung. Nó không biết đâu là trọng tâm, đâu là yêu cầu chính. Giống như khi bạn nhờ ai giúp, mà nói liền một tràng 300 chữ — người nghe chỉ nhớ được 3 chữ đầu tiên.
Trong thế giới của AI, “đơn giản” không phải là “thiếu thông tin” — mà là truyền tải đúng thông tin, ngắn gọn, có trọng tâm.
Giải thích ý tưởng chính
Mục tiêu của nguyên tắc Keep It Simple là giúp bạn tập trung vào điều cốt lõi nhất mà bạn muốn AI làm. Một prompt tốt không cần phức tạp. Nó cần:
- Một hành động rõ ràng (AI cần làm gì)
- Một đầu ra mong muốn (bạn muốn kết quả trông như thế nào)
- Và ngữ cảnh vừa đủ để AI hiểu.
AI không “thông minh” theo kiểu con người. Nó không đoán ý bạn, mà dựa vào xác suất từ ngữ trong prompt để suy luận tiếp. Khi prompt càng dài, càng lắm ý phụ, mô hình sẽ phải “phân tán sự chú ý” — dẫn đến câu trả lời vòng vo, hoặc lạc đề.
Ngược lại, nếu prompt rõ ràng, ngắn gọn, chỉ gồm những gì thực sự cần, AI sẽ có nhiều khả năng trả về kết quả chính xác và súc tích hơn.
Ví dụ minh họa
Ví dụ 1 – Prompt dài dòng
“Hãy giúp tôi viết một email gửi cho khách hàng để cảm ơn họ đã sử dụng sản phẩm của công ty chúng tôi. Giọng điệu thân mật nhưng vẫn chuyên nghiệp. Email không nên quá dài. Nên có câu mở đầu chào hỏi, câu cảm ơn, và lời hẹn gặp lại. Bạn nên viết bằng phong cách hiện đại, không quá cứng nhắc.”
Kết quả: ChatGPT có thể làm được, nhưng câu trả lời đôi khi lan man — có lúc còn thêm cả câu giới thiệu công ty hay lời quảng cáo không cần thiết.
Prompt đơn giản hơn – hiệu quả hơn
“Viết email cảm ơn khách hàng đã mua sản phẩm. Giọng thân mật, chuyên nghiệp, khoảng 100 từ.”
Ngắn, rõ, có giới hạn cụ thể — kết quả thường chuẩn hơn rất nhiều.
Ví dụ 2 – Khi mô tả nhiệm vụ học thuật
Prompt rối rắm:
“Hãy giúp tôi phân tích bài thơ ‘Sóng’ của Xuân Quỳnh theo hướng thể hiện tâm trạng người phụ nữ trong tình yêu, đồng thời hãy chú ý đến yếu tố nghệ thuật, ngôn ngữ, hình ảnh, âm điệu và phong cách thơ của tác giả. Đừng phân tích chung chung mà nên đi sâu vào từng khía cạnh.”
Prompt gọn gàng:
“Phân tích bài thơ ‘Sóng’ của Xuân Quỳnh về tâm trạng người phụ nữ trong tình yêu, khoảng 3 đoạn.”
Khi bạn đã rõ mình muốn gì (phân tích về tình yêu, không phải nghệ thuật), việc rút gọn prompt giúp AI tập trung đúng hướng.
Khi nào nên (và không nên) giữ cho prompt ngắn
Nên giữ đơn giản khi:
- Bạn muốn làm các tác vụ nhỏ, ngắn hạn (viết email, tóm tắt, đặt tiêu đề, giải thích khái niệm...).
- Nhiệm vụ chỉ có một mục tiêu rõ ràng.
- Bạn đang thử nghiệm ý tưởng và cần phản hồi nhanh.
Không nên quá rút gọn khi:
- Nhiệm vụ phức tạp hoặc đa bước (ví dụ: viết báo cáo, tạo kế hoạch marketing, hoặc lập trình nhiều chức năng).
- Bạn cần AI hiểu nhiều ngữ cảnh liên quan (ví dụ: bạn đang làm việc dựa trên tài liệu cụ thể, hoặc chuỗi hội thoại dài).
Khi đó, “đơn giản” vẫn quan trọng — nhưng là đơn giản trong cấu trúc, chứ không phải thiếu thông tin. Bạn có thể chia prompt lớn thành nhiều prompt nhỏ, từng bước rõ ràng.
Mẹo nhỏ & ghi chú cuối chương
💡 Mẹo 1: Trước khi gửi prompt, hãy tự hỏi: “Nếu tôi chỉ nói được 1 câu, tôi muốn AI làm gì?” → Câu trả lời cho câu hỏi đó chính là cốt lõi của prompt bạn cần.
💡 Mẹo 2: Nếu bạn thấy prompt dài hơn 3 dòng, thử cắt bớt những phần không ảnh hưởng đến kết quả đầu ra.
💡 Mẹo 3: Khi cần thêm chi tiết, thêm bằng từng lớp (incremental prompting) — thay vì ném tất cả thông tin vào một lần.
Tóm lại
Một prompt đơn giản, rõ ràng, có mục tiêu cụ thể luôn hiệu quả hơn một prompt dài dòng. Giống như giao tiếp giữa người với người — càng nói đúng trọng tâm, càng dễ được hiểu đúng.