Các triết lý "gần gũi"
(Được tóm lược bởi AI, đang trong quá trình sửa lại...)
Khắc kỷ (Stoicism)
Khắc kỷ là triết lý sống nhấn mạnh việc kiểm soát điều ta có thể kiểm soát, và bình thản với những gì ngoài tầm tay. Nó dạy ta nhìn thẳng vào khó khăn, thay vì than phiền, và tập trung nuôi dưỡng phẩm chất bên trong: lý trí, đức hạnh, sự điềm tĩnh.
- Để tìm hiểu thêm về Khắc kỷ, bạn có thể bắt đầu với cuốn nhập môn “The Daily Stoic” (Ryan Holiday & Stephen Hanselman) – dễ đọc, mỗi ngày một trang.
- Một cuốn kinh điển đáng tham khảo là Suy tưởng của Marcus Aurelius, vị hoàng đế – triết gia La Mã.
Hiện sinh (Existentialism)
Hiện sinh nhấn mạnh rằng mỗi người phải tự chịu trách nhiệm cho lựa chọn và ý nghĩa cuộc đời mình. Thế giới không mang sẵn một “ý nghĩa lớn”, mà chính ta là người tạo ra nó qua hành động và quyết định hằng ngày. Điều này có thể khiến ta thấy “choáng ngợp”, nhưng cũng mở ra sự tự do để sống chân thật.
- Để tìm hiểu thêm về Hiện sinh, bạn có thể đọc nhập môn “Existentialism Is a Humanism” (Jean-Paul Sartre) – một bài diễn thuyết ngắn, dễ tiếp cận.
- Một cuốn kinh điển hơn là “Being and Nothingness” (Jean-Paul Sartre) hoặc “The Sickness Unto Death” (Kierkegaard) cho người muốn đào sâu.
Đạo gia (Taoism)
Đạo gia dạy ta “thuận theo tự nhiên”, sống hài hòa với dòng chảy của vạn vật thay vì cố cưỡng cầu. Tinh thần “vô vi” không phải là thụ động, mà là buông bớt sự kiểm soát thái quá và để mọi thứ diễn ra tự nhiên.
Để có thể tìm hiểu thêm về Đạo gia, bạn có thể đọc cuốn nhập môn “The Tao of Pooh” (Benjamin Hoff), một cuốn sách kinh điển về chủ đề này mà cá nhân mình gợi ý là “Đạo Đức Kinh” (Lão Tử).
Phật giáo – Thiền/Chánh niệm (Buddhism – Mindfulness)
Phật giáo, đặc biệt là Thiền, tập trung vào việc nhìn thẳng vào khổ đau, nhận ra vô thường và sống trọn vẹn trong hiện tại. Chánh niệm không chỉ là một thực hành tôn giáo mà còn là một cách sống tỉnh thức mỗi ngày.
Để có thể tìm hiểu thêm về Phật giáo và Thiền, bạn có thể đọc cuốn nhập môn “The Miracle of Mindfulness” (Thích Nhất Hạnh), một cuốn sách kinh điển về chủ đề này mà cá nhân mình gợi ý là “What the Buddha Taught” (Walpola Rahula).
Nhân bản (Humanism)
Chủ nghĩa nhân bản đặt con người và phẩm giá con người ở trung tâm, khuyến khích sống tử tế, lý trí và nhân ái. Nó gần gũi vì không phụ thuộc vào tôn giáo, mà tập trung vào giá trị sống và quan hệ giữa người với người.
Để có thể tìm hiểu thêm về Nhân bản, bạn có thể đọc cuốn nhập môn “Good Without God” (Greg M. Epstein), một cuốn sách kinh điển về chủ đề này mà cá nhân mình gợi ý là “The Humanist Manifesto”.
Hoài nghi (Skepticism)
Hoài nghi không có nghĩa là bi quan, mà là giữ một tinh thần tỉnh táo: luôn đặt câu hỏi, không vội tin vào điều gì chỉ vì “ai đó nói thế”. Đây là một thái độ sống cần thiết trong thời đại thông tin tràn ngập và dễ bị thao túng.
Để có thể tìm hiểu thêm về Hoài nghi, bạn có thể đọc cuốn nhập môn “A Field Guide to Lies” (Daniel J. Levitin), một cuốn sách kinh điển về chủ đề này mà cá nhân mình gợi ý là “Outlines of Pyrrhonism” (Sextus Empiricus).
Triết lý hiện đại ứng dụng (Modern Applied Philosophy)
Bên cạnh các trường phái cổ điển, có những triết lý hiện đại gần gũi và dễ áp dụng. Chủ nghĩa tối giản (Minimalism) khuyến khích sống đơn giản, ít nhưng tinh, còn Vị tha hiệu quả (Effective Altruism) hướng con người tới việc sử dụng nguồn lực của mình để tạo tác động tích cực nhất cho thế giới.
Để có thể tìm hiểu thêm, bạn có thể đọc cuốn Lối sống tối giản của người Nhật (Fumio Sasaki), Nghệ thuật bài trí của người Nhật của Kondo Marie về Tối giản, và “Doing Good Better” (William MacAskill) về Vị tha hiệu quả.