Tại sao cần tự học?
Bài viết này là bản dịch của mình cho bài Why you need to take charge of your English learning. Bài viết này được viết dành cho người học ngoại ngữ, và nó cũng có thể áp dụng cho việc học ngoại ngữ nói chung. Mình xin phép được hiệu đính lại bài viết để phù hợp hơn với người đọc.
Trước khi bạn có thể bắt đầu nói và viết bằng ngoại ngữ, bạn phải học cách diễn đạt mọi thứ bằng ngoại ngữ. Bạn thực hiện việc này bằng cách lấy Input --- đọc và nghe các câu ngoại ngữ chính xác của người khác (lý tưởng nhất là người bản ngữ).
Hầu hết người học ngoại ngữ đều học từ trường lớp hoặc trung tâm. Bài viết này sẽ giả định rằng trường lớp không cho bạn đủ số lượng input đủ để có thể nói một cách thành thạo và mình cần phải tự nạp Input bên ngoài.
Số lượng input¶
1000000 câu ở đây là nói về Tiếng Anh và có thể với các ngôn ngữ khác thì nó sẽ khác nhưng điểm chung của tất cả ngoại ngữ là nạp càng nhiều Input thì bạn càng giỏi
Để nói ngoại ngữ thành thạo, bạn cần rất nhiều input. cần khoảng 1.000.000 câu trong 3 năm - trung bình, 6400 câu mỗi tuần --- để chuyển từ kỹ năng đọc cơ bản và kỹ năng nói/viết rất kém sang thành thạo, tương đương với 60 trang và 6 giờ nghe mỗi tuần.
Nếu muốn trở nên thông thạo, hãy tự hỏi: Các lớp ngoại ngữ có cho mình đủ 60 trang và 6 giờ input mỗi tuần không?. Một khóa học ngoại ngữ thông thường bao gồm 2 tiết một tuần, mỗi tiết khoảng 1,5 giờ đến 2 tiếng. Nhưng giả sử bạn có điều kiện để tham gia một khóa học chuyên sâu -- 4 lần một tuần, mỗi lần 1,5 giờ.
Trong những khóa học như vậy, bạn dành ra 6 giờ mỗi tuần trên lớp. Bạn nhận được bao nhiêu input?
- Giáo viên cung cấp ít input. Hầu hết họ đều im lặng và để học sinh nói chuyện. (Họ tin rằng điều đó giúp học sinh nói sớm hơn nhưng lại có tác dụng ngược lại). Khi nói, họ nói khá chậm và thường xuyên ngắt quãng. 10 phút nghe giáo viên giảng có lẽ mang lại cho bạn 5 phút input liên tục. Ngoài ra, một số giáo viên thích chuyển sang ngôn ngữ mẹ đẻ thay vì nói ngoại ngữ.
- Những học sinh khác cũng đưa ra ít ý kiến vì họ thậm chí còn nói chậm hơn giáo viên và thường mắc lỗi.
- Lãng phí rất nhiều thời gian vào việc làm bài tập (mà không hề cho bạn một chút input nào), ví dụ như bài tập chia động từ hoặc sắp xếp từ. Tính thêm cả giờ nghỉ giải lao nữa thì gần như không có một chút input nào.
- Một văn bản được đọc trong lớp khá ngắn (< 3 trang). Một đoạn ghi âm thường cũng không quá dài (<10 phút).
Tóm lại, có chưa đến 1/3 thời gian được tiếp xúc các "ngoại ngữ đúng", bao gồm các bản ghi âm do giáo viên phát và các câu sửa của giáo viên và các học sinh khác. Còn việc đọc thì sao? Lượng văn bản trung bình bạn đọc trong một lớp học ngoại ngữ có lẽ không quá 3 trang cho mỗi bài học dài 45 phút (bao gồm các văn bản trong sách giáo khoa và tài liệu được phát bởi giáo viên).
Thử làm một phép toán nhỏ, một khóa học ngoại ngữ chuyên sâu sẽ cung cấp cho bạn không quá 2 giờ nói và 24 trang viết mỗi tuần. Tức là khoảng 2.000 câu mỗi tuần. Điều này có nghĩa là phải mất 9 năm (liên tục) học các khóa học ngoại ngữ chuyên sâu để có được 1.000.000 câu. (Với các khóa học bình thường, hai lần một tuần, sẽ mất 18 năm).
Tốc độ nạp Input¶
9 năm liên tục á? Quá chậm. Không chỉ cần một lượng Input nhiều mà còn cần cả tốc độ của input nữa. Đi bộ 100 mét không giống như chạy 100 mét.
Tại sao không nên nạp input chậm? Vì sẽ dễ bị quên:
- Khi bạn học một từ mới, nó sẽ lưu lại trong trí nhớ của bạn một thời gian (thường là 1-30 ngày) và sau đó bạn sẽ quên nó. Ví dụ: giả sử từ đó là GENUINE và nó sẽ lưu lại trong bộ nhớ của bạn trong 14 ngày.
- Làm thế nào bạn có thể nhớ từ đó hơn 14 ngày? Bạn cần phải ôn tập lại nó. Nếu bạn nhìn thấy một câu khác có từ GENUINE trong 14 ngày tới, trí nhớ của bạn về từ đó sẽ trở nên mạnh mẽ hơn và bạn sẽ nhớ nó lâu hơn rất nhiều.
- Khả năng bạn nhìn thấy một câu khác có từ GENUINE trong 14 ngày tới là bao nhiêu? Nó phụ thuộc vào số lượng câu ngoại ngữ bạn sẽ thấy trong khoảng thời gian đó. Nếu là khoảng 4.000 câu (khóa học ngoại ngữ chuyên sâu), cơ hội gặp được GENUINE sẽ nhỏ hơn khoảng 3 lần so với khi bạn học được 12.000 câu.
- Do đó, với ít input hơn, nhiều khả năng từ mới sẽ biến mất khỏi bộ nhớ của bạn chỉ sau từ 1-30 ngày.
Vì vậy nếu bạn nạp input chậm, bạn đang tự làm chậm tiến độ học của mình theo hai cách hoàn toàn khác nhau:
- Bạn học những điều mới chậm hơn
- Bạn đang quên đi nhanh hơn. Bạn đang đánh mất "những thứ cũ" nhanh hơn vì bạn không xem lại chúng thường xuyên.
Đó là lý do tại sao một người học 1.000.000 câu trong 9 năm sẽ đạt được kết quả thấp hơn nhiều so với một người học đạt được 1.000.000 câu trong 3 năm. Người học đầu tiên sẽ quên một phần lớn kiến thức của mình vì không ôn tập đầy đủ. Người học thứ hai sẽ được ôn tập thường xuyên hơn nên sẽ mất ít kiến thức hơn.
Điểm mấu chốt là các khóa học ngoại ngữ -- ngay cả những khóa học chuyên sâu -- cung cấp input quá chậm để có thể thành thạo trong một khoảng thời gian hợp lý (nếu có). Nếu bạn muốn nói ngoại ngữ lưu loát, bạn phải tự mình nắm bắt mọi thứ và nạp thật nhiều input - podcast và sách nói, video và phim, trang web và sách.
Tự học sẽ vui hơn¶
Như đã nói ở trên, việc tiếp thu kiến thức bên ngoài lớp học là con đường duy nhất dẫn đến sự thành thạo. Nhưng có nhiều lý do để bạn tự mình học ngay cả khi mục tiêu của bạn không phải là thành thạo.
Học bên ngoài vui hơn ở trong trường lớp hay các khóa học. Khi bạn tự chọn input, bạn có thể chọn những thứ mà bạn thực sự quan tâm. Thay vì đọc một số bài viết ngẫu nhiên trong sách giáo khoa ngoại ngữ, bạn có thể đọc Harry Potter, e-mail từ bạn, một diễn đàn Internet với những lời khuyên về mối quan hệ, hoặc có lẽ là tin tức về câu lạc bộ bóng đá yêu thích của bạn. Thay vì nghe một đoạn ghi âm nhàm chán trong lớp, bạn có thể xem loạt phim truyền hình yêu thích hoặc một podcast về công nghệ máy tính.
Nếu bạn tự chọn những gì bản thân mình muốn thì còn có:
- Nếu input của bạn khiến bạn thấy thích, bạn sẽ tiếp nhận nó nhiều hơn và dành nhiều thời gian hơn cho nó. Trên thực tế, một khi bạn đã thưởng thức được tất cả nội dung tuyệt vời mà bạn có thể có được bằng ngoại ngữ, bạn sẽ khó có thể cưỡng lại được đấy!
- Điều trên sẽ giúp cho khả năng ghi nhớ mạnh hơn. Khi bạn nhìn thấy hoặc nghe thấy điều gì đó quan trọng với mình, bạn có thể nhớ được nhiều hơn. Ví dụ: nếu phải đọc một bài báo nào đó mà giáo viên giao, mình thường muốn đọc cho xong. Nhưng nếu đọc lời một bài hát mà bạn thích. Bạn có nhiều khả năng lặp lại và ghi nhớ chúng - cùng với tất cả ngữ pháp và từ vựng!
Tính "thực"¶
Lý do cuối cùng để bắt tay vào công cuộc tự học ngoại ngữ là tính "thực" của nó. Việc học từ chính nội dung dành cho người bản ngữ thực sự quan trọng hơn nhiều so với tài liệu cho người học. Nếu bạn nghe thấy điều gì đó trên podcast hoặc đọc nó trên blog, bạn biết nó thực sự được sử dụng ở các nước nói ngoại ngữ mục tiêu của bạn.
Ngược lại, sách giáo khoa được sử dụng trong các lớp học ngoại ngữ thường cố gắng dạy ngoại ngữ "đúng chuẩn", loại bỏ các cách diễn đạt không đúng chuẩn mực (VD: bên Tiếng Anh thì có như crap, sucks hoặc stuff). Nếu bạn muốn có được bức tranh toàn cảnh về ngoại ngữ thực dụng, bạn sẽ cần phải vượt ra ngoài các lớp học ngoại ngữ và bắt đầu tự mình tiếp thu kiến thức thực tế.