Vùng ngôn ngữ
Trong bài viết này, "Language Domain" sẽ được dịch là "Vùng ngôn ngữ"
Là người học, chúng ta có thể chia ngôn ngữ mục tiêu của mình thành các khu vực để phân chia ranh giới tốt hơn. Hiểu được các khu vực ngôn ngữ sẽ giúp tìm ra con đường tối ưu nhất để thành thạo.
Domain là gì?
Domain hay vùng là một tập hợp con của ngôn ngữ mục tiêu được đặc trưng bởi việc sử dụng thường xuyên một số từ vựng nhất định. Những từ vựng như vậy thường dành riêng cho một vùng ngôn ngữ và được sử dụng nhiều hơn đáng kể so với các vùng ngôn ngữ khác của ngôn ngữ, trong các vùng ngôn ngữ khác. Những từ thường được sử dụng trong một vùng có xu hướng ít được sử dụng hơn trong các vùng khác.
Dưới đây là một số ví dụ về các vùng ngôn ngữ:
- Trò chuyện hàng ngày, trò chuyện đời thực. vùng này bao gồm các từ vựng liên quan đến việc không nói gì cả. Ví dụ: hỏi "how are you?" hoặc trò chuyện về thời tiết. Cuộc trò chuyện trong đời thực khác với nội dung được viết kịch bản, biên tập và diễn xuất.
- Những đoạn phim đời thường, phim điện ảnh, v.v. Cuộc trò chuyện hàng ngày nhưng có kịch bản, chi tiết hơn, có cấu trúc hơn. Có thể bao gồm các từ phổ biến từ nhiều vùng ngôn ngữ khác.Thường bao gồm các chủ đề liên quan đến gia đình, trường học, công việc, v.v.
- Nội dung giả tưởng (Fiction):
- Khoa học viễn tưởng.
- Giả tưởng.
- Kinh doanh và tài chính.
- Các môn thể thao.
- Nonfiction: Ví dụ như phim tài liệu.
Như bạn có thể thấy, bất kỳ ngôn ngữ nào cũng có thể dễ dàng được chia thành những vùng ngôn ngữ khác nhau. Danh sách này có thể được mở rộng hoặc sửa đổi thêm.
Nói chung, một thể loại càng khác so với cuộc trò chuyện hàng ngày thì ban đầu nó càng khó hiểu. Loại Media của nội dung cũng ảnh hưởng đến mức độ khó. Thông thường, sách khó hơn truyện tranh và truyện tranh khó hơn phim và chương trình truyền hình.
Một yếu tố khác cần xem xét là phương ngữ (dialect). Nhiều ngôn ngữ, bao gồm cả tiếng Nhật, có các phương ngữ khu vực có thể khác biệt đáng kể với nhau. Chỉ riêng sự khác biệt về giọng điệu cũng có thể khiến ngôn ngữ trở nên khó hiểu, ngay cả với người bản xứ. Trong một số trường hợp, hai phương ngữ có thể khác biệt đến mức chúng được coi là ngôn ngữ riêng biệt.
Vai trò của vùng ngôn ngữ
Tại sao chúng ta cần quan tâm đến các vùng? Bởi vì cách nhanh nhất để đạt được mức độ hiểu cao trong ngôn ngữ mục tiêu của bạn là thu hẹp sự tập trung thu nạp Input của bạn vào một vùng cụ thể của TL (ngôn ngữ mục tiêu), rèn luyện vùng ngôn ngữ đó, sau đó chuyển sang vùng khác và lặp lại quá trình. Ngược lại, việc thường xuyên nhảy giữa các vùng khác nhau sẽ dễ gây ra chán nản và làm chậm tiến độ của bạn vì mỗi một vùng mới sẽ gặp bạn với vô số từ không quen thuộc.
Sẽ hiệu quả hơn nếu bạn thành thạo một nhóm nhỏ các vùng ngôn ngữ trước tiên, sử dụng từng vùng ngôn ngữ một, hơn là xử lý nhiều vùng ngôn ngữ cùng lúc và gặp khó khăn khi nạp input từ một trong hai vùng đó. Việc đắm mình vào một vùng ngôn ngữ tại một thời điểm sẽ tạo ra một môi trường SRS tự nhiên. Bạn thường xuyên gặp phải những từ giống nhau được sử dụng trong các ngữ cảnh khác nhau. Điều này giúp bạn ghi nhớ các từ tốt hơn ngoài việc sử dụng SRS riêng rẽ như Anki.
Một lý do khác khiến vùng quan trọng là bạn muốn tránh nội dung vượt quá trình độ kỹ năng hiện tại của bạn. Chọn nội dung hấp dẫn không quá khó nhưng đủ thách thức để học được điều gì đó mới từ nội dung đó và phát triển khả năng của bạn.
Vùng ngôn ngữ đầu tiên
Khi mới bắt đầu nạp Input, bạn chưa biết gì nên đương nhiên bạn cần nội dung dành cho người mới bắt đầu, một vùng ngôn ngữ dễ dàng. Hãy chọn nội dung có câu chuyện đơn giản. Phim về cuộc sống hàng ngày sẽ dễ theo dõi hơn phim truyền hình khoa học viễn tưởng về du hành thời gian.
Việc nắm vững vùng ngôn ngữ đầu tiên sẽ giúp bạn có nền tảng để mở rộng. Sẽ rất hợp lý khi chọn thứ gì đó có kịch bản và tập trung vào cuộc trò chuyện hàng ngày. Nội dung trực quan dễ dàng hơn là chỉ có âm thanh hoặc chỉ là văn bản đơn thuần.Những bộ phim đời thường nên chọn đầu tiên vì nó không có từ vựng chuyên ngành. Từ vựng chuyên ngành dành riêng cho một vùng ngôn ngữ cụ thể sẽ đặt ra một thách thức ở giai đoạn này. Ví dụ: nếu bạn chưa thông thạo Tiếng Nhật, hãy thử xem các chương trình về bóng chày và xem nó kinh khủng đến mức nào.
Cần làm gì với các vùng ngôn ngữ
Hãy nhận biết chúng, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của việc học ngôn ngữ. Hãy đưa ra những lựa chọn sáng suốt liên quan đến loại Media mà bạn đắm mình trong đó, tìm xem vùng ngôn ngữ mà nó thuộc về và độ khó của nó dựa trên mức độ hiểu biết hiện tại của bạn và các vùng ngôn ngữ khác mà bạn đã thành thạo trước đây.
Khi lựa chọn nội dung, đừng quên nó phải hay, phải bánh cuốn. Tìm những gì khiến bạn thấy thích. Bạn càng thấy vui khi nạp Input thì bạn sẽ học được càng nhiều. Nếu các bộ phim đời thường không khiến bạn muốn xem, hãy thử tìm các vùng ngôn ngữ khác mà bạn quan tâm.
Khi bạn bắt đầu với một kiểu Media khác, hãy chuẩn bị tinh thần bạn sẽ không hiểu nhiều. Đừng quá ngạc nhiên hay cảm chán nản vì điều này. Từ vựng được sử dụng trong một vùng có thể khác biệt đáng kể so với từ vựng được sử dụng trong vùng khác. Sự hiểu đó phụ thuộc rất nhiều vào vùng ngôn ngữ cụ thể. Ví dụ: bạn có thể hiểu được 95% khi xem phim hoạt hình nhưng chỉ hiểu được 70% khi xem tin tức.
Làm chủ vùng ngôn ngữ đầu tiên, vùng ngôn ngữ đời sống hàng ngày, đóng vai trò như một cửa ngõ để khám phá các vùng khác. Khi bạn chuyển từ vùng ngôn ngữ này sang vùng ngôn ngữ khác, hãy tính đến khoảng cách "xa" của nó với những vùng ngôn ngữ mà bạn đã biết. Để tối ưu, bạn nên tiến bộ dần dần từ ngôn ngữ dễ hơn đến ngôn ngữ khó hơn. Tránh chuyển đổi giữa các vùng ngôn ngữ quá xa nhau.
Ví dụ: sau các chương trình truyền hình về cuộc sống, bạn có thể chuyển sang thể loại phiêu lưu, viễn tưởng hoặc khoa học viễn tưởng. Từ đó, bạn có thể dấn thân vào truyện tranh và cuối cùng là tiểu thuyết.
Mở rộng
Sự thành thạo trong một vùng ngôn ngữ cụ thể không nhất thiết đồng nghĩa với sự thành thạo trong một vùng ngôn ngữ khác. Ví dụ, hiểu phim hoạt hình bằng ngôn ngữ mục tiêu của bạn đòi hỏi từ vựng khác với hiểu văn học cổ điển. Để có được kiến thức chuyên môn trong từng vùng ngôn ngữ mà bạn muốn tiếp thu, bạn sẽ phải thực sự đẩy mình vào vùng ngôn ngữ đó.
Sau khi bạn hiểu được các chương trình truyền hình hoặc phim hoạt hình về cuộc sống hàng ngày, hãy chuyển sang các vùng ngôn ngữ tương tự. Từ vựng được sử dụng trong các vùng ngôn ngữ liên quan chồng chéo lên nhau. Việc sử dụng một vùng tương tự đảm bảo rằng bạn sẽ không phải bắt đầu lại từ đầu khi chuyển sang vùng đó. Sự trùng lặp giữa vùng mới và vùng bạn đã thành thạo càng lớn thì việc làm chủ vùng mới càng đơn giản hơn. Khi bạn trở nên thành thạo trong nhiều vùng ngôn ngữ hơn, việc thử các vùng ngôn ngữ mới sẽ trở nên dễ dàng hơn vì có một bộ ngôn ngữ chung lớn hơn giữa những gì bạn đã học và những gì bạn sắp học.
Tên vùng trở nên không còn phù hợp
Bạn càng học được nhiều từ, vốn từ vựng của bạn càng phát triển, bạn càng dễ dàng tiếp thu các vùng ngôn ngữ mới của ngôn ngữ mục tiêu. Và mặc dù các vùng ngôn ngữ có tính chuyên môn cao ban đầu sẽ luôn đặt ra những thách thức do hiểu biết còn hạn chế, nhưng những rào cản này sẽ dần dần hòa quyện theo thời gian.
Những người đã đắm mình vào nhiều vùng ngôn ngữ khác nhau có thể thoải mái lựa chọn nhiều nội dung hấp dẫn, hiểu nội dung đó một cách dễ dàng và thực sự tận hưởng nội dung đó. Vì vậy, sau một thời điểm nhất định trong hành trình, bạn sẽ không phải sử dụng các ranh giới vùng nữa để hướng dẫn lựa chọn nội dung hấp dẫn của mình. Tuy nhiên, để đạt được trình độ như vậy đòi hỏi bạn phải luôn luôn đắm mình, có mức độ hiểu cao về nhiều thể loại nội dung khác nhau, tiếp thu từ vựng từ nhiều vùng ngôn ngữ khác nhau.
Khi bạn cố gắng thông thạo ngôn ngữ, điều quan trọng là phải khám phá càng nhiều vùng ngôn ngữ càng tốt, miễn là nội dung đó mang lại lợi ích cho cá nhân mình.
Khi nào cần chuyển sang vùng ngôn ngữ khác
Đã đến lúc chuyển sang một vùng mới khi bạn cảm thấy thoải mái khi tiêu thụ nội dung thuộc vùng ngôn ngữ hiện tại của mình và khi bạn cảm thấy rằng không còn nhiều điều để bạn học hỏi từ vùng hiện tại. Nếu bạn cần số liệu cụ thể, hãy chọn một vùng mới sau khi bạn đạt được mức hiểu tương đối trong vùng ngôn ngữ hiện tại, nghĩa là bạn hiểu 95% nội dung đó. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng số liệu khác hoặc không gì cả.