Trước khi bắt đầu

Việc học ngoại ngữ cần rất nhiều thời gian, công sức và sự cam kết. Vậy nên, bạn cần phải có một mục tiêu rõ ràng trước khi bắt đầu.

Bạn có lẽ đã đọc những câu kiểu này ở cả đống chỗ trên Internet. Nhưng bạn đã thật sự đặt cho mình mục tiêu thật rõ ràng là mình học ngôn ngữ này để làm gì chưa?

Mục tiêu & Hệ thống¶

Trong các hướng dẫn học ngoại ngữ khác (mà mình đã đọc), họ đề cập rất nhiều về vấn đề "Thiết lập mục tiêu học ngoại ngữ. Thứ bạn thật sự cần thiết lập là THÓI QUEN HỌC NGOẠI NGỮ. Trước khi tiếp tục, bạn hãy đọc hai bài viết này trên Spiderum để hiểu rõ hơn về vấn đề này:

Giờ hãy quay lại một chút về phương pháp học được đề cập trong hướng dẫn ở trang này, có thể tóm gọn là: Để học 1 ngoại ngữ, phải thu thập thật nhiều đầu vào (INPUT), nói cách khác là phải nghe và đọc thật nhiều nội dung như tin tức, phim, video, sách, truyện tranh.. bằng ngôn ngữ đó. (Trích từ Học ngoại ngữ bằng cách xem phim? - Immersion learning).

Bạn không nên hiểu việc học ngoại ngữ là việc làm bài tập, học từ vựng, ngữ pháp, luyện Listening, Reading rồi Speaking, Writing rồi luyện đề và thi. Việc học ngoại ngữ nên được hiểu là: việc bạn tương tác với ngoại ngữ, và từ sự tương tác đấy có thể sẽ giúp ta học thêm được những điều mới. Sẽ không bao giờ bạn thành thạo được một ngoại ngữ, kể cả khi bạn giỏi hơn. Bạn chỉ có thể trở nên giỏi hơn mỗi ngày.

Người thắng và người thua có cùng mục tiêu: Bạn và rất nhiều người học ngoại ngữ khác đều có cùng một mục tiêu là cải thiện khả năng ngoại ngữ của bản thân. Nhưng tại sao lại có người học thành công và có người không?

Chúng ta thường hay thuyết phục bản thân rằng thành công lớn đòi hỏi phải có hành động lớn. Cho dù đó là giảm cân, khởi nghiệp, viết lách, giành chức vô địch hay đạt được bất kỳ mục tiêu nào khác, chúng ta tự tạo áp lực lên bản thân để thực hiện một số thay đổi chấn động mà mọi người sẽ trầm trồ.

Tuy nhiên, sự khác biệt thật sự không nằm ở những nỗ lực to lớn, mà nó là những nỗ lực nhỏ được nhân bội lên qua thời gian. Thành công là sản phẩm của các thói quen hằng ngày — chứ không phải sự thay đổi chỉ một lần-trong đời. Thời gian mới chính là yếu tố quyết định.

Bạn không cần phải chờ đợi cho đến khi mình đạt được mục tiêu nào cả. Nếu mỗi ngày bạn đều học ngoại ngữ thì bạn sẽ cứ giỏi lên và giỏi lên thôi.

Hiểu về việc học ngoại ngữ và phương pháp học tập¶

Mình chưa thấy ai đề cập đến vấn đề này một cách rõ ràng. Có thể mọi người đã đề cập "Cần có một lộ trình học tập rõ ràng" nhưng bản thân câu này đã rất mơ hồ rồi rốt cuộc mọi người đọc xong cũng chẳng đi được đến đâu cả.

Trước hết, bạn cần phải hiểu về việc học ngoại ngữ. Học ngoại ngữ không chỉ đơn giản dừng lại ở mức học thuộc từ vựng với ngữ pháp hay làm bài tập. Không ai cần bạn làm đề khi giao tiếp cả. Việc học ngoại ngữ là việc biến ngôn ngữ bạn học trở thành một phần tự nhiên của bạn. Bạn phải bao quanh mình và tự tạo dựng cho mình một môi trường ngoại ngữ đó cho mình, nơi mà khi bạn bước vào, những gì bao trùm bạn chỉ là ngoại ngữ đó thôi. Hiểu một ngoại ngữ vượt xa mức hiểu từ vựng và cấu trúc ngữ pháp, bạn còn học hiểu cả văn hóa, lối suy nghĩ và rất nhiều thứ khác nữa. Điều đó là tối yếu để có thể đạt được trình độ cao ở bất kì ngôn ngữ nào.

Dù vậy, không thể phủ nhận việc học kiến thức và lý thuyết ngoại ngữ đóng một vai trò quan trọng không kém trong việc cải thiện trình độ ngoại ngữ. Về mặt lý thuyết, bạn có thể chỉ cần "immerse" vào ngôn ngữ đó đủ lâu để trở lên thành thạo, nhưng điều này tốn quá nhiều thời gian. Việc học các kiến thức trong sách vở không hề tệ, nhưng đừng học chỉ từ một nguồn.

Phương pháp học tập: Comprehensible Input và Immersion. Về cơ bản là tăng thời gian tiếp xúc của bản thân với ngoại ngữ càng nhiều càng tốt.

Bạn không cần một lộ trình học từ A - Z để đạt đến C1 đâu. Mà vốn dĩ việc học ngoại ngữ không hoạt động như vậy. Học ngoại ngữ là việc mà ưu tiên số lượng hơn chất lượng, khi bạn càng tiếp xúc với càng nhiều Tiếng Anh thì sẽ càng giỏi. Nên sẽ tóm tắt một cách giản lược nhất về việc học ngoại ngữ của bạn hàng ngày:

Tiếp xúc với Tiếng Anh.
Học kiến thức và lý thuyết Tiếng Anh (Từ vựng, ngữ pháp .etc.)

Về Output (Nói & Viết)¶

Output không phải là cách mà bạn cải thiện ngôn ngữ.

Sẽ khá là đột ngột khi nói vậy nên mình sẽ làm rõ hơn. Để bạn có thể giỏi Tiếng Anh hơn thì bạn cần có nhiều Input hơn (Nghe, Đọc) và việc Output (Nói và Viết) chỉ đơn giản là sử dụng lại những gì bạn đã có trong đầu.

Mọi người hay bị hiểu nhầm là cần nói nhiều hơn và viết nhiều hơn để giỏi hơn. Trên thực tế thì không đúng như vậy.

Immersion (Input) là cách để bạn giỏi ngoại ngữ. Nói cách khác là nghe và đọc nội dung ngôn ngữ bạn học. Cách diễn đạt tự nhiên sẽ đến một cách tự nhiên sau hàng nghìn giờ nạp Input (đặc biệt là phần nghe!) . Nhưng bạn vẫn còn một mức “ceiling” (mức trần) cần đạt tới, và bạn sẽ thực hiện điều đó thông qua luyện nói. Bạn cần Input để biết nói đúng, vì bạn đã nghe được cái đúng ấy thông qua Input của mình nên bạn sẽ biết cách nào để nói ý đó một cách tự nhiên trước khi bắt đầu cuộc trò chuyện. Với nhiều Input hơn, mức Output của bạn sẽ tăng lên, nghĩa là bạn có khả năng Output tốt hơn. Vì vậy, việc nói khi bạn mới bắt đầu học là vô nghĩa, mức Output của bạn cực kỳ thấp, vì vậy dù có luyện tập nói bao nhiêu đi nữa cũng chẳng giúp bạn cải thiện khả năng nói.

Trích và dịch lại từ trang Speaking Japanese của TMW

Nhớ bật phụ đề Tiếng Việt nha. Bạn cũng có thể xem Video gốc của chính tác giả, chỉ có phụ đề Tiếng Anh