Tiếng Nhật trong Anime¶
Có khá nhiều người cho rằng việc học Tiếng Nhật thông qua Anime là không nên vì không ai nói Tiếng Nhật như vậy cả. Nhưng trên thực tế thì điều này không đúng. Điều này bắt nguồn từ việc nếu bạn học Tiếng Nhật thông qua Anime thì bạn sẽ nghĩ là "おい、てめぇなにやってんだ!コラァ!" và "ちっ、オラぁ一番強ぇんだぜ", "コラァ!何ブツブツ言ってんだ?打っ殺すぞ!" là tự nhiên. (Những câu này rất bất lịch sự), suy nghĩ này cũng không đúng nữa. Vì không phải Anime nào cũng sở hữu những đoạn hội thoại tự nhiên, có những bộ sẽ tự nhiên hơn những bộ khác, có bộ thì nam tính hơn hay có bộ thì nữ tính hơn. Lấy ví dụ thế này, "Kimi no Na wa." nghe sẽ tự nhiên hơn "Dragon Ball Z". Và "Love Live!" nghe sẽ "Nhật" hơn so với "Kill la Kill". Hay ở các bộ như "Kaguya-sama wa Kokurasetai: Tensai-tachi no Ren'ai Zunousen", mỗi nhân vật lại có một kiểu nói khác nhau. Một số nhân vật nói giống như một bộ Anime thực thụ, còn những nhân vật khác lại nói Tiếng Nhật rất tự nhiên. Bây giờ bạn hãy thử dành thời gian suy nghĩ xem: "Tiếng Nhật "chuẩn" là cái gì?"
Tiếng Nhật "chuẩn"¶
Có những cuộc tranh cãi về việc ngôn ngữ trong Anime là không tự nhiên. Những người đó nói vậy chỉ đơn giản bởi nó khác so với Tiếng Nhật mà họ được học từ sách vở hay giáo trình. Mặc dù điều phũ phàng là, Tiếng Nhật trong sách vở nghe không hề tự nhiên một chút nào, và có khi nó còn không phải là Tiếng Nhật hàng "thật". Có đủ kiểu Tiếng Nhật. Cũng giống như có cả tá cách sử dụng Tiếng Anh. Liệu bạn có nói ngôn ngữ đó giống hệt cách mà một người khác bạn biết nói không? Có lẽ là không. Liệu từ đó có thể kết luận rằng họ sai và Tiếng Anh mà họ sử dụng không phải hàng "thật" không? Tất nhiên là không. Mỗi người đều có một vốn từ khác nhau, mỗi vùng miền lại có một giọng khác nhau và tương tự. Có cả tỷ kiểu Tiếng Nhật và chắc chắn rằng nó nhiều đến mức sẽ chẳng thể nào chỉ ra một kiểu Tiếng Nhật và nói rằng "nó là Tiếng Nhật chuẩn" được. Trên thực tế thì Anime đôi lúc khá tự nhiên, khi mình trò chuyện với những người bạn người Nhật của mình thì những gì họ nói tương đối giống với những gì mình đã từng nghe trên Anime. Trong khi đó, mình chưa từng nghe người Nhật nào sử dụng các mẫu câu trong sách học Tiếng Nhật cả. Trên thực tế... trong Terrace House (Chương trình thực tế của Nhật) họ đã "chế nhạo" Tiếng Nhật trong sách học.
"Tiếng Nhật chuẩn" là gì?¶
Đơn giản là, nội dung Tiếng Nhật mà người Nhật làm cho người Nhật. Anime, phim, J-Drama được lên kịch bản và sản xuất bởi người Nhật. Và những nội dung này được làm cho người Nhật xem và không nhất thiết là được làm để cho người học, nhưng bất ngờ thay chúng lại là một công cụ mạnh mẽ cho học tập. Sách học, có thể được viết bởi người Nhật nhưng là cho người học. Tiếng Nhật bị giản lược và máy móc, cho người nước ngoài. Đó là lý do tại sao mình không nên tiêu thụ nội dung làm cho người học, trừ khi mình mới bắt đầu học Tiếng Nhật, khi đó thì hoàn toàn ổn, nếu được thì mình nên dừng tiêu thụ chúng càng sớm càng tốt.
Đừng có đánh đồng Anime¶
Sẽ khá bực mình khi phải nghe những người khác nói rằng Anime khiến cho cách nói của mình nghe như thể mình sắp giết người khác không bằng. Họ lấy những Anime mà theo họ đúng là như vậy, đồng thời hoàn toàn bỏ qua rất nhiều những bộ Anime có phong cách hội thoại tự nhiên ngoài kia. Các Anime cũ hay sử dụng những mẫu tiếng lóng cũ ví dụ như "ダチ" để chỉ một người bạn, và sẽ khá buồn cười nếu người Nhật nghe được cái này từ bạn. Anime tận dụng 役割語 yakuwarigo (ngôn ngữ nhập vai), khi mà ngôn ngữ được thay đổi để phù hợp với tính cách nhân vật. Ví dụ như nhân vật phản diện trong Anime có thể sẽ dùng 貴様 kisama, hoặc てめぇ rất nhiều lần, nhưng ai cũng sẽ biết rằng không nên nói như vậy, vậy nên bạn sẽ không lỡ sử dụng nó khi giao tiếp với người Nhật. Bởi vì Anime sử dụng 役割語, khả năng cảm nhận của bạn sẽ rộng mở và điều tất yếu sẽ xảy đến, bạn sẽ biết cái gì nghe men lỳ, hay nữ tính, ngổ ngáo, lịch sự hay nói kháy v.v. Chính điều đó đã khiến Anime trở thành một nguồn tài nguyên để đắm chìm vào khi học ngôn ngữ. Không phải tất cả nhân vật Anime đều nói như Gokuu hay Naruto hoặc các main trong những bộ Shounen máu mặt, như mình đã nói ở đầu bài, "Kimi no Na wa." thực sự nghe khá tự nhiên.
Tại sao bạn nên học Tiếng Nhật từ Anime¶
- Rất phổ biến
- Anime không còn gì xa lại với mọi người. Nếu bạn đang học Tiếng Nhật thì rất có thể Anime là lý do bạn học. Vậy tại sao lại không học từ nó?
- Có rất nhiều 役割語. Điều này là cần thiết.
- Gần với ngôn ngữ giao tiếp ngoài đời. Tùy vào Anime bạn xem (e.g. phim do Shinkai Makoto đạo diễn chẳng hạn)
- Tốt hơn nhiều so với đống sách giáo khoa.
PS: Anime bạn xem phải là phụ đề Nhật hoặc không có phụ đề nha. Có nhiều người nói rằng họ xem Anime có phụ đề dịch và học vẫn không biết Tiếng Nhật và điều đó không sai. Nhưng mà, chúng ta xem không có phụ đề dịch, xem không phụ đề hoặc ít nhất là phụ đề Nhật.
Have fun immersing!